HOAX: Lintwormen verspreid over lichaam na het eten van sushi

Op zich is het verhaal van de patiënt en zijn lintworminfectie wel waar, en ook de x-ray scans die in krantenartikels getoond worden zijn echt. De oorzaak van de infectie heeft echter niets te maken met het eten van sushi of sashimi. Het gaat hier immers om een soort lintworm die enkel wordt aangetroffen in varkensvlees, en dus niet in rauwe vis. De British Medical Journal publiceerde een "case report" van een 74-jarige man die de zeldzame infectie "disseminated cysticerosis" (verspreide cysisterose) had opgelopen na het eten van rauw varkensvlees. Nergens wordt er ook maar enigszins melding gemaakt van (rauwe) vis.

Cysisterose is op zich een infectie van de larven van de varkenslintworm, en is in het westelijk halfrond de meest voorkomende parasitaire infectie. Wanneer men besmet voedsel eet, komen de eitjes van de Cysticercus-worm in het maagsap terecht, waardoor ze uitkomen en larven worden. Die larven ontwikkelen zich vervolgens tot cysten die hoofdpijn en epileptische aanvallen kunnen veroorzaken. Vervolgens degenereren de cysten en sterven de larven, wat dan weer leidt tot ontstekingen, zwellingen en neurologische verschijnselen, zoals wederom hoofdpijn, epileptische aanvallen, verzwakte spieren en tintelingen. Het goede nieuws is dat deze aandoening zeker behandelbaar is, maar indien er geen behandeling plaats vindt kunnen er ernstige complicaties plaatsvinden. De verspreide vorm van cysisterose, zoals in het geval van de 74-jarige patiënt, is daarentegen zeldzaam.

We kunnen concluderen dat de lintworminfectie niet werd veroorzaakt door sushi or sashimi, maar wel door rauw varkensvlees. Hoe dan ook is het raadzaam om steeds voorzichtig om te gaan met rauw voedsel allerhande, zowel vis als vlees, en geen maaltijden met rauwe vis te bestellen in restaurants waar hygiëne een hoge risicofactor is. Soms wordt door zogenaamde "gezondheidsblogs" ook beweerd dat rauw voedsel in het algemeen gezonder is dan gekookt voedsel, terwijl ook dit geenszins is gebaseerd op wetenschappelijk onderbouwd onderzoek of bewijs.

Hoewel het koken van voeding soms de voedingsstoffen kan doden, is dit niet altijd en overal het geval. Bovendien heeft het koken van voedsel het voordeel dat ongewenste bacteriën en gifstoffen afgebroken worden. Voorstanders van "raw foodism" beweren vaak dat het gezonder is, omdat de prehistorische mens er ook op kon overleven en evengoed gezond was. Ze houden er echter geen rekening mee dat het menselijke ras inmiddels ook reeds eeuwenlang overleeft op gekookte voeding sinds de ontdekking van het vuur. Iemand die uitsluitend wil overleven op rauwe groenten en fruit, dient gemiddeld zo'n 5 uur per dag te spenderen aan het eten ervan alleen, om aan voldoende calorieën te geraken die nodig zijn om een normaal en gezond leven te leiden.

VERSPREIDING VAN DE HOAX IN DE MEDIA

Het verhaal van de lintworminfectie werd in de Engelstalige media vermoedelijk voor het eerst opgepikt door The Daily Mail, die er een artikel over publiceerde op 24 september 2014. In de schreeuwerige titel, die met hoofdletters de nadruk legt op het woord "WORMS", geeft aan dat het eten van sushi de oorzaak is van de infectie. In het artikel zelf gaat het echter om sashimi, een Japans gerecht dat bestaat uit rauwe vis en schelpdieren, saus en versiering. Sushi daarentegen, eveneens een Japans gerecht maar bekender dan sashimi, bevat ook andere ingrediënten zoals o.a. rijst en azijn. Niettemin gaat het voornamelijk om de rauwe vis, die de oorzaak zou zijn van de lintworminfectie die de Chinese man heeft opgelopen.

The Daily Mail heeft het nieuws vermoedelijk overgenomen van een Chinese nieuwssite, waarbij er mogelijk enkele vertalingsfouten zijn opgetreden die hebben geleid tot het publiceren van een onjuist verhaal over de lintwormen-patiënt. The Daily Mail is een Britse tabloid die erom bekend is een hoog roddel- en sensatie-gehalte te verkiezen boven objectieve en correcte berichtgeving. Hun artikels dienen dan ook niet vanzelfsprekend als waar te worden beschouwd, tenzij het nieuws ook door andere onafhankelijke en respectabele nieuwsmedia kan worden bevestigd. Dat blijkt hier niet het geval: de meeste internationale media hebben het verhaal rechtstreeks overgenomen van The Daily Mail, zonder eigen journalistiek onderzoek te verrichten.

Op 25 september 2014 werd het foute verhaal gepubliceerd door The New York Post (de Amerikaanse tegenhanger van The Daily Mail als het om rioolpers gaat), The Mirror, The Independent en Huffington Post UK, alsook Nederlandstalige media zoals De Telegraaf, het Algemeen Dagblad en Het Laatste Nieuws. Zowat allemaal verwijzen ze naar The Daily Mail als hun bron. Sommige media, zoals de de Atlanta Journal-Constitution, hebben inmiddels echter wel een update geplaatst. Hoe dan ook gaat het hier om onnodige bangmakerij omtrent sushi en sashimi, en het is aangeraden om de onjuiste artikels niet verder te verspreiden.

Bronnen:

- http://www.snopes.com/info/news/sashimi.asp

- http://www.snopes.com/photos/medical/maggots.asp

- http://casereports.bmj.com/content/2014/bcr-2013-202807.full

- http://www.merckmanual.nl/mmhenl/print/sec06/ch089/ch089f.html

- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3680869/

- http://rationalwiki.org/wiki/Raw_foodism

- http://www.dailymail.co.uk/health/article-2768117/Sushi-lover-s-entire-body-left-riddled-tapeworm-parasites-eating-contaminated-sashimi.html [bron van de hoax]

- http://hk.on.cc/cn/bkn/cnt/news/20140922/bkncn-20140922035209453-0922_05011_001.html [oorspronkelijke Chinese berichtgeving]

- http://rationalwiki.org/wiki/Daily_Mail

- http://nypost.com/2014/09/25/tapeworm-takes-over-mans-body-after-eating-sushi/ [bron van de hoax]

- http://www.mirror.co.uk/news/world-news/shocking-pictures-show-sushi-lovers-4320687 [bron van de hoax]

- http://www.huffingtonpost.co.uk/2014/09/25/chinese-man-tapeworms-sushi-sashimi-cysticercosis_n_5880310.html [bron van de hoax]

- http://www.telegraaf.nl/gezondheid/23124150/__Man_vol_wormen_na_eten_sushi__.html [bron van de hoax]

- http://www.ad.nl/ad/nl/1013/Buitenland/article/detail/3754978/2014/09/25/Lichaam-man-onder-de-lintwormen-na-eten-van-sushi.dhtml [bron van de hoax]

- http://www.hln.be/hln/nl/959/Bizar/article/detail/2063016/2014/09/25/Lichaam-van-man-helemaal-onder-de-wormen-na-eten-van-sushi.dhtml [bron van de hoax]