FRAUDE: Ierse klusjesmannen bieden spontaan diensten aan

EIGEN ERVARING

Op 22 april 2014 kreeg ondergetekende, de auteur van dit artikel zelve, een Engelssprekend persoon aan de deur. De man zei dat hij van Ierse afkomst was, hoewel er geen overduidelijk Iers accent kon worden opgemerkt in zijn praten. Hij gaf aan dat hij met zijn bedrijf op dat moment aan het werken was in de omgeving, en stelde voor om onze schouw te herstellen (die inderdaad wat herstelling behoefde) en dit aan een mooi prijsje. Beter nog, hij kon onmiddellijk beginnen en het werkje zou geklaard zijn op een uur. Hij was immers niet alleen: een tweede man zat in de nabij geparkeerde bestelwagen. We hebben het aanbod vriendelijk afgeslagen, waarop hij een informatieflyer heeft achtergelaten.

De flyer, die in full-color, tweetalig en recto-verso gedrukt was, staat op naam van "Schouten Renovaties", een firma die reeds sinds 1985 zou bestaan. Een zoektocht naar een bouwfirma met die naam levert echter absoluut niets op van in België gevestigde firma's, laat staan dat ze al zo'n 30 jaar zouden bestaan. De flyer bevat bovendien geen adres of ondernemingsnummer, enkel twee telefoonnummers waarnaar de zoektocht ook niets oplevert. We hebben de zogenaamde firma Schouten - of eender welke andere firma met Engelssprekende leurders - niet meer aan de deur gehad, en zijn gelukkig dus niet ten prooi gevallen aan deze oplichtingspraktijken. Bij andere mensen kan de flyer er uiteraard wel weer helemaal anders uitzien, en een geheel andere firmanaam opgeven.

ANDERE ERVARINGEN

Onze ervaring met de Ierse klusjesmannen bleek geen alleenstaand geval te zijn, en weldra bleek dat er heel wat mensen zulk bezoekje hadden gekregen. Er wordt gesproken van honderden Irish Travellers alleen al in Nederland. Sommigen hadden het aanlokkelijke aanbod wel aangenomen, met alle gevolgen vandien. Op de website opgelicht.nl lezen we wat er gebeurde met een vrouw uit Alphen aan de Rijn in Nederland, die in augustus 2011 akkoord ging om haar voor- en achtergevel te laten schoonmaken voor het bedrag van 850 €. Eenmaal het klusje geklaard was, meenden de Ieren dat er nog veel meer werk aan de winkel was om het huis terug in goede staat te krijgen. Prijskaartje: 9500 €. Na aandringen ging ze ook hiermee akkoord, maar de situatie escaleerde tot op het punt dat ze haar intimideerden, totdat ze uiteindelijk het bedrag van maar liefst 20.000 € had betaald. De werken die ze uitvoerden, waren niet van de kwaliteit die je aan zulke hoge prijs zou mogen verwachten, en na de laatste aanbetaling van ruim 3000 € vertrokken ze zelfs zonder de werken af te maken.

Ook in België slaan de Irish Travellers geregeld toe. In de omgeving van Halle-Vilvoorde (nabij Brussel) werden geregeld bestelwagens met Ierse of Britse kentekens aangetroffen in residentiële wijken. Een inwoner van Zemst werd in 2012 zo'n 1500 € lichter gemaakt, en een vrouw uit Ukkel kreeg een factuur van maar liefst 60.000 €. Nochtans worden lang niet alle werken "officieel" uitgevoerd, veelal worden de diensten in het zwart aangeboden om zo de prijs hoegenaamd te verlagen. De incidenten vonden voornamelijk in april 2012 plaats, en de Irish Travellers zijn blijkbaar vooral in de lente actief, al kunnen ze ook wel eens in andere periodes van het jaar opduiken. Meer recent is het incident van 30 april 2014 in Antwerpen Kiel, waar de klusjesmannen het dak moesten schoonmaken, maar het uiteindelijk in abominabele staat zouden achterlaten. Eenmaal ze het dak hadden opengelegd, werden er hoge voorschotten gevraagd. Uiteindelijk verdwenen de mannen zonder het dak terug dicht te maken, waardoor de bewoners genoodzaakt waren om dringend elders hulp te zoeken, aangezien de regen zo kon binnendringen in het huis.

ERBARMELIJKE WERKOMSTANDIGHEDEN

In meer recente jaren is gebleken dat de zogenaamde Irish Travellers lang niet altijd meer de klusjes zélf klaren. Steeds vaker maken ze misbruik van andere mensen in kwetsbare posities, om ze uit te buiten en te laten werken voor een hongerloon. Hierbij gaat het vaak om daklozen, verslaafden en mensen uit Oost-Europese landen die illegaal tewerk worden gesteld in erbarmelijke omstandigheden. Niet alleen worden ze erg onderbetaald, ook moeten ze in onmenselijke omstandigheden wonen en slapen. Contact met hun familie en vrienden in hun thuisland is verboden, en daar worden ze streng op gecontroleerd.

Een campinghouder uit Nederland vertelt aan Opgelicht.nl hoe een groepje Ieren op zijn camping verbleef, en hun werknemers als slaven behandelden. Een oudere Engelse man, en een oudere Nederlands-Irakese man moesten lange dagen werken, terwijl ze er amper voor betaald werden, en kregen verder slechts een slaapplaats in een caravan. Bovendien werden ze door hun hoegenaamde werkgevers stil gehouden met bier. Wanneer deze twee mannen besloten te vluchten, richtten de Ierse kampeerders hun pijlen naar de campinghouder, door hem te bedreigen en vernieling aan te brengen.

Het zijn dus niet enkel eigenaars van woningen die de dupe worden van deze "Irish Travellers", ook bij campinghouders zijn ze niet graag gezien. Vaak biedt er één zich aan bij een camping, en wanneer hij eenmaal binnen is, begint de ongevraagde toestroming van vele anderen. Vaak kiezen ze kleine campings uit, omdat ze bij de anderen niet meer welkom zijn, en de campinghouders zelf staan machteloos om de toestroming van zovelen tegen te houden. In 2011 verbleven er zo 30 tot 40 Ieren op een mini-camping in het Brabantse Heeswijk-Dinther. Bij hun vertrek hebben ze voor duizenden euro's schade achtergelaten.

POLITIEWAARSCHUWING

Volgens Opgelicht.nl zou de politie in Nederland slechts weinig ingrijpen, omdat er vaak mondelinge afspraken worden gemaakt om bepaalde werken te laten uitvoeren aan een welbepaalde prijs. Ook als de werken niet naar behoren zijn uitgevoerd, gaat het op zich niet om een misdaad die het ingrijpen van de politie vereist, maar een rechtzaak aanspannen tegen een firma die niet bestaat is ook onbegonnen werk. De situatie verandert echter wanneer er afpersing of geweld aan te pas komt. Ook heeft het inmiddels geleid tot Kamervragen. Volgens de Belgische politie maken de Irish Travellers zich schuldig aan o.a. ambulante handel zonder leurderskaart, zwartwerk en BTW-fraude, sluikstorten, diefstal, bedrog en oplichting (nepfirma's), afpersing, illegale tewerkstelling en uitbuiting van vreemde werknemers.

Het advies van de politie luidt dat je best niet ingaat op spontane voorstellen om klusjes op te knappen, van mensen die zich ongevraagd aan de deur presenteren. Betaal zeker ook geen voorschotten. Indien je twijfelt of het over een legitiem bedrijf gaat, vraag hun ondernemingsnummer (BTW-nummer) en leurderskaart (die op naam moet staan), en vraag dat ze je eerst een schriftelijke en gedetailleerde offerte bezorgen. Maak foto's van de voertuigen en noteer hun kentekens, en hou eventuele flyers en visitekaartjes zeker bij. Bij eender welk vermoeden van illegale praktijken, op welke wijze dan ook, neem je onmiddellijk contact op met de politie.

BIJKOMEND ADVIES

Indien je (vermoedelijk) het slachtoffer bent van de Irish Travellers, probeer dan zoveel mogelijk informatie te verzamelen en deze door te geven aan de politie. We raden echter ten sterkste af om eventuele foto's, kentekens en andere zulke informatie zomaar op Facebook of elders op het internet te plaatsen. Dit kan er immers toe leiden dat de informatie een eigen leven gaat leiden, of zelfs dat potentieel onschuldige mensen (oprechte firma's die wel volgens de regels werken) hier onterecht het slachtoffer van worden. Het verspreiden van paniekberichten is dan ook zinloos en contraproductief, maar zal eerder aanzetten tot het ontstaan van hoaxes.

CONCLUSIE

Het fenomeen van de "Irish Travellers" is een bekend en steeds wederkerend probleem, waarbij mensen een spontaan aanbod krijgen om onderhouds- of herstellingswerken uit te voeren aan hun woning. Die werken zijn dan vaak ondermaats in verhouding tot het gevraagde bedrag, of worden zelfs niet afgewerkt wanneer de klusjesmannen verdwijnen met het betaalde voorschot. In bepaalde gevallen maken de klusjesmannen zelfs gebruik van afpersing en geweld. Het advies luidt om niet in te gaan op spontane aanbiedingen aan de deur, wanneer de legitimiteit ervan niet 100% vast staat. Bij twijfel ga je best niet in op het aanbod, en vraag je om legitimiteitsbewijs en een gedetailleerde offerte op papier. Neem bij elk vermoeden ook contact op met de politie, en tracht zoveel mogelijk informatie te verzamelen, zoals kentekens van voertuigen. Neem indien mogelijk ook foto's en overhandig deze aan de politie, maar plaats ze niet lukraak op het internet om te voorkomen dat er eventuele onschuldige slachtoffers mee zouden vallen.

Bronnen:

- http://www.polfed-fedpol.be/ops/ops_teidentificerendetail_nl.php?RecordID=1064

- http://www.travellerheritage.ie/

- http://www.opgelicht.nl/dossiers/detail/3778/

- http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=IN3PV8G2

- https://www.youtube.com/watch?v=XdgyqKjBXvU

- http://www.opgelicht.nl/fileadmin/editorial/Ierse_klusjesmannen_antwoorden_kamervragen.pdf

- http://www.pznoord.be/index.php?option=com_content&view=article&id=205:dure-klusjesmannen&catid=57:algemeen&Itemid=143

- http://www.hln.be/hln/nl/957/Binnenland/article/detail/1489022/2012/08/21/Opgelet-voor-valse-klusjesmannen-in-regio-Antwerpen.dhtml

- http://atv.be/korte-berichten/opgepast-voor-klusjesmannen0665/

- http://www.brusselnieuws.be/nl/video/tvbrussel/politie-machteloos-tegen-malafide-ierse-klusjesmannen

- http://www.rtvoost.nl/nieuws/default.aspx?cat=1&nid=187668

- http://www.dichtbij.nl/t-gooi/regionaal-nieuws/artikel/3347294/ierse-klusjesmannen-opnieuw-gespot-in-bussum.aspx

- http://www.dichtbij.nl/den-bosch/regionaal-nieuws/artikel/3344183/opdringerige-ierse-klusjesmannen-slaan-opnieuw-toe-.aspx

- http://www.westlanders.nu/veiligheid/opgelicht-voor-15-000-door-ierse-klusjesmannen-6719/

- http://www.omroepbrabant.nl/?news/1992821063/Ierse+klusjesmannen+aangehouden+na+oplichten+Tilburger+.aspx

- http://www.spitsnieuws.nl/archives/binnenland/2014/01/ierse-klusjesmannen-terroriseren-bussum

- http://www.rtvnoordkop.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=12063:de-ierse-klussers-komen-er-weer-aan&catid=18:nieuws&Itemid=5

- http://www.omroepgelderland.nl/web/programmas/tv/dossier-gld/dossier-gld-artikel/2038459/ierse-travellers.htm

- http://www.rtvnh.nl/nieuws/143802/Ierse+klusjesmannen+belazeren+Abbekerkers+